Αποκατάσταση ομιλίας

Οι διαταραχές ομιλίας μπορεί να αφορά άρθρωση, φώνηση, αναπνοής, αντήχησης ή προσωδίας.

Άρθρωση: Η διαταραχή άρθρωσης συμβαίνει είτε λόγω μυϊκής ατονίας (δυσαρθρία) , είτε λόγω δυσκολίας στον κινητικό προγραμματισμό (απραξία) , είτε αλλοίωση των στοματοπροσωπικών δομών (π.χ. σχιστίες), όπου το παιδί δυσκολεύεται να παράγει τους φθόγγους.Για παράδειγμα αντικαθιστά το (σ) με το (θ).

Φώνηση: Διαταραχή στην φώνηση συμβαίνει λόγω διαφόρων αιτιολογιών, μπορεί η φωνή να ακούγεται τραχιά, βραχνή ή αναπνευστική.

Αναπνοή: Ένα παιδί μπορεί να δυσκολεύεται να συντονίσει την αναπνοή με την ομιλία του ή την αναπνοή με την σίτιση.

Αντήχηση: Η αντήχηση αναφέρεται στην ροή του αέρα που περνάει μέσα από την ρινική ή την στοματική κοιλότητα. Στην ελληνική γλώσσα ο αέρας στους περισσότερους ήχους περνάει από την στοματική κοιλότητα, εκτός από το (μ), (ν). Για να μεταφερθεί ο αέρας σε μια από τις δύο κοιλότητες, η μαλακή υπερώα, το πίσω μέρος του ουρανίσκου, σηκώνεται ή κατεβαίνει.

Όταν υπάρχει διαταραχή της αντήχησης, μπορεί να οφείλεται σε:

• διαταραγμένη δομή της ανατομίας όπου επιτρέπει την διαφυγή του αέρα στην ρινική κοιλότητα (όπως συμβαίνει κατά την υπερωιοσχιστία),
• κατά την απραξία της ομιλίας όπου το παιδί δυσκολεύεται να συντονίσει την κίνηση της μαλακής υπερώας,
• και όταν υπάρχουν διογκωμένοι αδένες.

Προσωδία: Η προσωδία είναι ο επιτονισμός των λέξεων και τον προτάσεων που παράγουμε. Εδώ εστιάζουμε στο «πως» λέμε κάτι και όχι «τι» λέμε. 

Μαθησιακές δυσκολίες

Οι μαθησιακές δυσκολίες δεν αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο. Διαφέρουν μεταξύ τους τόσο ως προς τα αίτια που τις προκαλούν όσο και ως προς τον τρόπο που εκδηλώνονται και αντιμετωπίζονται. Οι μαθησιακές δυσκολίες διαφέρουν από άτομο σε άτομο, συνεπώς, το πρόγραμμα παρέμβασης θα πρέπει να είναι κατάλληλο με τις ανάγκες του κάθε παιδιού ξεχωριστά και να επιδιώκει την επίτευξη πολλών στόχων.

Οι μαθησιακές δυσκολίες έχουν ως αντίκτυπο την σχολική επίδοση του παιδιού, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα το παιδί να νιώθει μειονεκτικά, ότι δεν θα τα καταφέρει, χάνει τη αυτοεκτίμησή και αυτοπεποίθησή του. Αυτές οι δυσκολίες μπορούν να επηρεάζουν την οργάνωση, την μνήμη, την προσοχή και συγκέντρωση του παιδιού, τον χρονικό και χωρικό προσανατολισμό, το λεξιλόγιο αλλά κυρίως την ανάγνωση, τον γραπτό λόγο και την αριθμητική. Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι οι μαθησιακές δυσκολίες δεν επηρεάζουν το νοητικό δυναμικό του παιδιού.

Αποκατάσταση διαταραχών λόγου

Αντιληπτική διαταραχή της γλώσσας (του λόγου)

Το παιδί εμφανίζει δυσκολίες στην κατανόηση και κατ’ επέκταση και στην προφορική έκφραση. Η ικανότητα του παιδιού να κατανοεί το λόγο είναι μικρότερη από αυτή που αντιστοιχεί στην ηλικία του και ως αποτέλεσμα παρουσιάζει περιορισμένο αυθόρμητο λόγο. Επίσης μπορεί να υπάρχουν δυσκολίες στην άρθρωση. Μερικές από τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζει ένα άτομο με διαταραχές αντίληψης λόγου είναι δυσκολία εκτέλεσης εντολών, μνήμης, στην επεξεργασία αισθητηριακών ερεθισμάτων (κυρίως ακουστικών ‘όπου το παιδί μπορεί να δίνει την εντύπωση ότι δεν ακούει, δεν προσέχει ή μπερδεύεται, δυσκολίες στην εκμάθηση νέου λεξιλογίου), δυσκολίες κατανόησης του προφορικού λόγου (π.χ. αφηρημένες έννοιες), στη μάθηση, στην κατανόηση γραπτού κειμένου (π.χ. ιδιωματισμοί, παροιμίες, έμμεσο μήνυμα μιας πρότασης)

Διαταραχή στην έκφραση της γλώσσας (του λόγου)

Ενώ το παιδί μπορεί να κατανοήσει τον λόγο, εμφανίζει δυσκολία στην προφορική έκφραση. Μερικές φορές μπορεί να υπάρχουν και αρθρωτικές δυσκολίες. Σε περίπτωση που το παιδί είναι σε σχολική ηλικία, οι δυσκολίες αυτές αφορούν και τη γραπτή έκφραση. Τα χαρακτηριστικά των παιδιών με αυτή τη διαταραχή ποικίλουν ανάλογα με τη σοβαρότητα της διαταραχής και την ηλικία του παιδιού.Μερικές από τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζει ένα άτομο με διαταραχές έκφρασης λόγου είναι: η χρήση ακατάλληλων καταλήξεων, επιτονισμού, ρυθμού ομιλίας, εμφανίζει γραμματικά και συντακτικά λάθη και ακατάλληλη χρήση της γλώσσας, έχει δυσκολίες έναρξης ή/και διατήρησης συζήτησης. Επιπλέον δεν διατηρεί σωστή σύνταξη ερωτήσεων, έχει δυσκολία στην αφομοίωση νέων λέξεων και εύρεση της σωστής λέξεις όταν την χρειάζεται. Για παράδειγμα, αντί να πει «θέλω το μπουφάν», μπορεί να πει «θέλω αυτό που φοράμε». Τέλος αν είναι σε σχολική ηλικία, επιπλέον θα εμφανίζει δυσκολίες ανάγνωσης και ορθογραφίας.